گریتینگ که در زبان فارسی به عنوان شبکه فلزی یا ورق مشبک از آن یاد می‌شود نوعی سازه با شبکه‌های داخلی است که اساس طراحی آن مبتنی برفرمولهای خمش و کمانش است. با افزایش ارتفاع h میزان ممان سطحی و مدول سطحی افزایش یافته و درنتیجه میزان مقاومت گریتینگ نیز افزایش می یابد. لذا تسمه باربر که به صورت عمود بر سطح قرار می گیرد وظیفه تحمل عمده بار اعمالی به گریتینگ را دارد.

ساختار گریتینگ (صفحات مشبک فلزی) قابلیت تحمل بار و نیروی بالا و در عین حال وزن کمتر نسبت به سازه های هم رده خود را دارا است. همچنین با داشتن خواصی همچون عبور نور و هوا، عدم تجمع زباله های صنعتی، زیبایی ظاهری و قیمت کمتر نسبت به گزینه‌های مشابه به عنوان یکی از پرکاربردترین انتخاب ها جهت پوشش کانال‌های آب و فاضلاب، کف پوش سازه های صنعتی و پلت‌فرم، واک وی، پاگرد و کف پله‌، پوشش سازه دور مخازن پتروشیمی (دایره ای)، پالایشگاه ها و کلیه کاربردهای مرتبط در صنایع نفت و گاز شناخته شده است.

انواع گریتینگ

گریتینگ در انواع مختلف گریتینگ فلزی یا فولادی (دست ساز، نیمه اتوماتیک، اتوماتیک یا الکتروفورج، گریتینگ گالوانیزه، گریتینگ استنلس استیل، گریتینگ فایبرگلاس ساخته شده با مواد کامپوزیتی، گریتینگ آلومینیومی و گریتینگ با روکش پلی اتیلن سبک شناخته شده است.

گریتینگ فلزی با سه مشخصه فنی اصلی شناخته شده که در وزن گریتینگ و میزان استحکام گریتینگ تاثیرگذار است:

1.    ارتفاع و ضخامت تسمه باربر
2.    ارتفاع و ضخامت رابط (تسمه، نیم‌تسمه، میلگرد یا چهارپهلوی تابیده)
3.    چشمه یا مش‌بندی

اجزای تشکیل دهنده گریتینگ

تسمه باربر (Bearing Bar): تسمه ای که بار گریتینگ را تحمل می کند و روی نشیمنگاه یا ساپورت های دوطرف سازه قرار می‌گیرد.

رابط (Cross Bar): در جهت عمود بر تسمه های باربر نصب می گردد که وظیفه آن حفظ چشمه های گریتینگ و عدم اعوجاج شکل هندسی آن است. رابط در انواع تسمه، نیم تسمه، میلگرد و چهارپهلوی تابیده شناخته می شود.

چشمه (Mesh):  به ابعاد شبکه های داخلی گریتینگ یا به عبارتی فاصله بین تسمه‌های باربر و فاصله بین رابطها از یکدیگر مشبندی یا چشمه گریتینگ  می‌گویند و با دو عدد به شکل X*Y نمایش داده می شود.
عدد اول X نشان دهنده فاصله بین تسمه‌های باربر و عدد دوم Y معرف فاصله بین رابط ها است. در نقشه‌های شاپ کارگاهی و اطلاعات فنی و بازرگانی گریتینگ کلیه اندازه‌ها طبق استاندارد ISO با واحد میلیمتر مشخص می‌شوند.

گریتینگ فلزی از نظر شکل ظاهری به سه دسته کلی تقسیم می‌شود:

1.    گریتینگ تسمه در میلگرد یا چهارپهلوی تابیده
2.    گریتینگ تسمه در نیم تسمه
3.    گریتینگ تسمه در تسمه (تمام تسمه)

قطعه باربر که وظیفه تحمل نیروی وارده به گریتینگ را بر عهده دارد در سه گروه فوق مشترک بوده و از تسمه با ارتفاع و ضخامت مورد نیاز استفاده می شود.

-    در گریتینگ تسمه در میلگرد از میلگرد آجدار یا چهارپهلوی تابیده به عنوان رابط بهره گرفته می‌شود. البته در موارد استثناء میلگرد ساده نیز به کار گرفته می‌شود.

-    گریتینگ تسمه در نیم تسمه را می‌توان همان گریتینگ تسمه در تسمه با تسمه رابط باریکتر نسبت به تسمه باربر (که در اصطلاح به آن نیم تسمه می‌گویند) نامید. عرض نیم تسمه رابط حداکثر نصف عرض تسمه باربر با ضخامت یکسان با آن است.

-    ارتفاع و ضخامت تسمه باربر و رابط در گریتینگ تسمه در تسمه یکسان درنظر گرفته می شود.

لازم به ذکر است انواع مختلف گریتینگ های مذکور را می توان در مشبندی‌های مختلف نیز تولید کرد.

گریتینگ گالوانیزه در حقیقت همان گریتینگ فولادی (فلزی) است که برای مقابله با خوردگی گریتینگ، جلوگیری از زنگ زدن و افزایش عمر گریتینگ با روش غوطه‌وری در وان مذاب روی آبکاری گالوانیزه گرم (Hot Dip Galvanization) شده و با متوسط ضخامت 80 تا 100 میکرون پوشش دهی HDP می‌شود.

ابعاد گریتینگ

طول و عرض گریتینگ درواقع اندازه طول و عرض قطعات باربر و رابط هستند که در زمان طراحی گریتینگ باید به این نکته توجه شود کدام طول باربر و کدام رابط است.

به عنوان مثال عرض کانال، عرض راهرو، طول کف پله، فاصله آکس تیرها و یا عرض نشیمنگاه گریتینگ برابر با طول باربر خواهد بود. بارگذاری اشتباه گریتینگ باعث تضعیف قطعه و عدم تحمل آن در مقابل نیروی اعمالی می‌شود.

البته علاوه بر طراحی صحیح، نصب گریتینگ نیز باید در جهت صحیح انجام شود و یا پشت و رو قرار نگیرد. این اشتباه معمولا در قطعات کاملا مربع شکل و گریتینگ های تسمه در تسمه صورت می‌پذیرد.

گریتینگ در شهر

امروزه کاربرد سطوح مشبک فلزی یا شبکه های فولادی که به اصطلاح لاتین گریتینگ نامیده می‌شود گسترش بیشتری پیدا کرده است. به نحوی که کارشناسان، پس از مشاهده ی محاسن استفاده از گریتینگ در صنعت، تصمیم گرفتند تا از گریتینگ در تکمیل یا بهینه‌سازی طراحی شهر و ساختمان سازی نیز بهره مند شوند.

راه پله فرار ساختمان های مسکونی و کف پله فلزی اسپیرال یا رفت و برگشتی، حفاظ پنجره، حصار و نرده، آشغالگیر یا ترشر، زیرپایی، پل عابر پیاده، پل پارکینگ، گریتینگ گاتر و کانال، دریچه های منهول، پوشش جداول خیابان، دریچه بازشو و لولایی،  دور درخت و روی باغچه، زیباسازی و آب نما در میادین و پارک ها،  بیلبوردهای تبلیغاتی و... از دیگر مصارف شهری گریتینگ هستند.